znów konkurs :)

Namówiona przez jedną z ulubionych Czytelniczek, startuję w konkursie blogowym ogłoszonym przez portal bobbyy.pl. Skusiłam się, gdyż głosowanie odbywa się przez internet (wystarczy podać adres e-mail), a nagrodą jest możliwość publikacji w czasopismach (np. Elle), co bardziej mnie przekonuje niż nagrody rzeczowe :)

Kliknijcie, by zagłosować:



Pierwszy etap trwa do końca maja.
Zapraszam i z góry dziękuję za wsparcie!

ps. A wyjazd do Turcji coraz bliżej. Szczegóły i nowe emocjonujące posty już wkrótce :)

DZIAŁALNOŚĆ POBOCZNA

Jak kochani Czytelnicy się zapewne domyślają, milczenie, które na tym blogu chwilowo nastało, ma swoje konkretne przyczyny. Nie tylko święta (przy okazji, bardzo udane, mam nadzieję, że u Was też).
Wiosna to oczywiście czas zmian i snucia rozmaitych planów, a nawet bardziej realnych projektów na całkiem bliską przyszłość. O nich bardziej konkretnie w swoim czasie, na razie tylko poinformuję o dwóch efektach mojej działalności "okołotureckiej", które jak najbardziej są do wglądu:

1. Ukazał się najnowszy numer magazynu "Polki w Świecie", gdzie znalazły się moje refleksje na temat przygody z Turcją. Gazeta do wglądu w większych salonach prasowych, także, zdaje się we fragmentach, tutaj

2. Biorę też udział w bardzo ciekawym projekcie: "Koniec Świata". Osoby chętne mogą tam tworzyć na bieżąco przewodnik po różnych krajach dla prawdziwych podróżników z plecakiem. Spisane przeze mnie porady na temat Turcji bezpośrednio na tej stronie.


Tymczasem, jak donoszą informatorzy, na południu Turcji zaroiło się już od turystów. Jakby na złość kryzysowi ekonomicznemu :)
Już niedługo i ja spakuję walizkę (a raczej walizki, w jedną na pewno się nie zmieszczę) i polecę inaugurować sezon lato 2009. Miejmy nadzieję, że kryzysowy nie będzie wcale :)

Do następnej notki (wkrótce),
z wiosennymi, słonecznymi, polskimi :) pozdrowieniami

MY HOME IS MY CASTLE

Dziś będzie tematycznie-architektonicznie, czyli zapowiadana foto-notka o marokańskich otworach wejściowych tudzież okiennych.
W tradycyjnym budownictwie wiąże się z tym cała filozofia. Trochę magii, trochę religii islamu - pomieszane takie rzeczy, których inni ze sobą nie mieszają - u Berberów od wieków funkcjonują razem.

Na początek Nowa Medina w Agadirze - czyli "nowe-stare" miasto. Próba odtworzenia tradycyjnego budownictwa marokańskiego, które w Agadirze nie zachowało się po katastrofalnym trzęsieniu ziemi w 1960 r. Już po wizycie w tym - niestety opuszczonym miejscu (szkoda, chyba zabrakło środków na ciąg dalszy) - widać charakterystyczne cechy: czerwonawy kolor ścian. Grube mury, które trzymają ciepło w zimie, a chłodzą w lecie. Korytarzyki, krużganki - dające cień.











Drzwi są symbolem przejścia ze świata zewnętrznego, publicznego, do tego chronionego i najcenniejszego. Przyozdabia się je, zostawia magiczne znaki. Kolor niebieski - teoretycznie ma też funkcję magiczną - w rzeczywistości podobno odstrasza robactwo :)
Za większością tych niby surowych murów kryje się świat prywatny, dostępny tylko dla wybranych, zaproszonych, czasami zaskakująco bogaty. To zupełnie inne podejście od tego znanego nam. Zresztą podobnie jest i ze strojem: kobiety przykrywają się nie w wyniku jakiegoś zakazu - zasłona jest właśnie granicą publicznego, a prywatnego. A co się mają niepowołani gapić... prawda? :)
Okna są małe - ciężko zobaczyć co jest w środku, za to gwarantuję, że z wnętrza idealnie obserwuje się to, co dzieje się na ulicy.
W tradycyjnych domach marokańskich balkony nigdy nie będą wychodziły na ulicę. To niepraktyczne i niepotrzebne; lepiej je zwrócić ku dziedzińcowi. W balkonikach od ulicy specjalizowali się za to Żydzi, którzy przebywali w Maroku długo i działali aktywnie.

Będąc w Marrakeszu należałoby wejść do chociaż jednego z riadów - domów w medinie. Wejścia ukryte w ciemnych korytarzach prowadzą do - czasami - enklaw kompletnego luksusu. Wiele z nich adaptuje się na hotele. Dziedzińce, na środku z ogrodami, które dają ukojenie w upałach, są "studniami światła". Tak na marginesie ogród to dla muzułmanów specjalne miejsce - taka namiastka raju...

A to już przeurocza wioska w górach Antyatlasu, której nazwy nie potrafiłam zapamiętać.



























A to już nowoczesna architektura mieszkaniowa: większe okna, inne kolory, balkony, ale fantazji nadal sporo. Aha - no i nadal wiele domów jest budowanych na planie podkowy - z dziedzińcem w środku.









Jestem pod wrażeniem marokańskich drzwi i okien, a ta notka to tylko delikatna namiastka. Gdybym miała więcej czasu, zagłębiłabym się w ten temat znacznie dokładniej, i zaglądałabym z aparatem we wszystkie zaułki...

Na koniec przywołanie (a jakże!) Turcji. Niezwykle zastanawiającym dla "nowicjuszy" popularnym nawet w nowoczesnych budynkach jest widok zostawianych przed drzwiami butów. To też echo muzułmańskiej tradycji - nie wnosi się przecież zewnętrznego brudu do domu... Ciekawe co na to nasz savoir-vivre? ;)


ps. A wkrótce już nowinki tureckie. Co prawda jestem w Polsce, ale już za kilka tygodni powinnam znów znaleźć się w "najpopularniejszym kurorcie turystycznym Riwiery Tureckiej". Zostańcie z nami. Będzie się (znów) działo.

RÓŻNICE KULTUROWE

Z punktu widzenia turysty wszystko wydaje się fajne. Jest ta egzotyka, jest mit filmu "Casablanka", jest piękny ocean i szeroka piaszczysta plaża. Jest takie poczucie, że dotknęliśmy kawałka Afryki, kawałka czegoś tajemniczego, że dojechaliśmy do miejsca, w które nie każdy się wybierze i które nie każdy doceni czy zrozumie. Są gościnni ludzie mówiący w różnych językach, pomocni, życzliwi. Są marokańscy chłopcy, którzy zachwyconym głosem mówią kobietom, jakie są piękne. No i są obrazy, które na każdym aparacie wyglądają fantastycznie i robią wrażenie na znajomych w Polsce...

Podczas moich poprzednich pobytów patrzyłam na Maroko oczami turysty. Nawet, gdy pojawiały się problemy w pracy, coś szło nie tak - byłam nastawiona pozytywnie: taka specyfika, taki urok, taki kraj - co robić - mówiłam z filozoficznym spokojem nauczona pobytami w Turcji.
Miałam rację, ale w tym roku Maroko dało mi popalić...

Po pewnym czasie można odczarować wszystkie mity. "Casablanka" była kręcona w Hollywood, a nie w Maroku (za to powstało tam wiele innych wspaniałych filmów; odsyłam do starych notek pod tagiem "Maroko"). Poza częścią turystyczną ulice są brudne, śmieci walają się wszędzie. Zapędziwszy się chociażby w marokańską część Agadiru dostajemy lekcję "Jak poruszać się po mieście" - najlepiej wcale, ale jeśli już to z oczami dokoła głowy. Nie jest trudno zostać potrąconym czy rozjechanym przez skuterki jadące pod prąd.
Ludzie - to moje wielkie rozczarowanie. Jako rezydentka nie miałam za dużo możliwości poznać prawdziwych Berberów czy Marokańczyków - ciągle obracałam się w kręgu osób pracujących w turystyce czy po prostu mieszkających w turystycznych zagłębiach. Nie zliczę ile razy próbowano mnie oszukać - począwszy od taksówkarza, który zagadywał mnie uroczo, opowiadając "Polska - super fajnie!", gdy ustawiał taryfikator na kurs nocny (w środku dnia). Albo inny - który udawał, że taryfikator jest zepsuty. Albo jeszcze inny - który jeździł po bocznych uliczkach udając, że nie zna miejsca docelowego. W końcu wysiadłam z auta wściekła płacąc mu połowę zażądanej przez niego sumy.

Ciężko jest poruszać się samotnie po mieście. Wszędzie budzi się sensację. I nie chodzi tu wcale o strój: nawet w spódnicy po kostki i zwykłej koszulce dziewczyna z Europy zawsze będzie dziewczyną z Europy. Nieważne, czy ładną, czy brzydką, grubą, czy chudą. A samotna - to jeszcze gorzej. Samochody zatrzymują się, trąbią ciężarówki. Faceci wychylają się przez okna, by wykrzyczeć swoje nieśmiertelne "Ça va?", a chłop układający kostkę brukową, woła "Bonjour" (sepleniąc, bo bez zębów).

Jeśli się na zaczepki odpowie - potwierdzi się stereotyp o seks-turystyce i "lekko prowadzących się" Europejkach, bo przecież żadna szanująca się kobieta nie będzie rozmawiać na ulicy z obcym mężczyzną.
Jeśli się nie reaguje, po prostu milcząc - naraża się na agresywne komentarze typu "Rasistka" i "Sp**** z mojego kraju".

Jedyną radą jest poruszanie się tylko w towarzystwie mężczyzn/y. Zaczepki nadal będą, ale już innego rodzaju.

Jeszcze ten alkohol. Oficjalnie zabroniony, bo to przecież kraj muzułmański. W rzeczywistości pity niemal nałogowo przez większość Marokańczyków, podobno coraz więcej z nich ma problem z uzależnieniem. Byłam świadkiem kilkakrotnie robiąc zakupy w hipermarkecie, jak wielkim trunki cieszą się powodzeniem. Część sklepu z alkoholem jest wydzielona (zawsze ją można zamknąć, np. przy okazji religijnego święta), podlega pod osobną kasę. Przy kasie tłumy mężczyzn kupujący alkohol na zgrzewki: nie tylko piwa, nie tylko wina. Ilości, które u nas kupuje się chyba tylko w hurtowniach albo na Sylwestra :)

Nie wątpię, że to tylko mój skrzywiony turystycznie punkt widzenia. Nie ma co go odnosić do tego, co można spotkać w głębi kraju. W berberyjskich wioskach, wśród ludzi, którzy słyną z prawdziwej otwartości i gościnności. I którzy nie będą przeliczać każdego życzliwego gestu na dodatkowe parę dirhamów. Niestety - większość z nas - czy turystów, czy pracowników branży turystycznej (z tego masowego, czarterowego odłamu) - nigdy prawdziwego Maroka nie pozna. Zresztą co ja piszę, to prawdy oczywiste, które odnieść można do każdego niemal kraju o egzotycznej dla nas kulturze (i może nie tylko).

Wróciłam do Polski z prawdziwą ulgą - przyznaję się bez bicia. Dostałam po głowie nawet w ostatni dzień, stając się ofiarą machlojek finansowych księgowej z marokańskiej firmy. Może stąd ta gorycz :)

Za to - oj, to na pewno - zdjęcia w Maroku po prostu WYCHODZĄ DOBRZE.
Ostatnia porcja w następnej notce.